معرفی مشابه یابی متون
یکی از روشهای رایج و مؤثر برای پیشگیری از ارتکاب دستبرد علمی و همچنین تشخیص آن، مشابهتیابی متنی است که با استفاده از قابلیتهای فنی موتورهای جستجو انجام میشود.
بخشی از ویژگیهای نرمافزاری عبارتند از: نمایش درصد مشابهت متن مورد نظر با کل اسناد بازیابیشده؛ نمایش محل دقیق مشابهت، امکان گزارشگیری از مشابهیابی بصورت پیدیاف به منظور مستندسازی، افزایش دقت مشابهیابی با نادیده گرفتن نقل قولها، اشعار، آیات قرآن و روایات، استفاده از تکنیکهای هوش مصنوعی برای تشخیص تغییرات جزئی متون.
مشابه یابی با فراهمسازی امکان پیشگیری از ارتکاب انواع تقلبهای علمی (کپیبرداری محتوایی) و امکان تشخیص متون مشکوک به سرقت علمی، روشی برای تضمین سلامت متون علمی به شمار میرود.
انواع کاربران مشابهت یابی
متون ارسالی کاربر با هزاران صفحه از متون بانک های متنی داخلی و پایگاههای مهم اینترنتی ارائه کننده منابع علوم اسلامی و انسانی مقایسه و گزارشی از میزان مشابهت آنها به کاربر ارائه میشود. انواع کاربران عبارتند از:
- نشریات (مسئولان، سردبیران، داوران، مدیران داخلی و مدیران اجرایی): نشریات علمی-پژوهشی و علمی-ترویجی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، نشریات غیر رتبهدار، نشریات میانرشتهای با علوم انسانی
- اساتید
- پژوهشگران و دانشجویان
نحوه عملکرد
در زمینه مشابهتیاب متنی (یا به عبارتی کشف تقلب علمی)، نمونههای مختلفی از نرمافزارها را میتوانید در اینترنت مشاهده کنید که بخش قابل توجهی از این نرمافزارها به خط و زبان انگلیسی و اندکی به سایر خطوط و زبانها خدماترسانی میکنند و هیچکدام خط و زبان فارسی را تحت پوشش قرار نمیدهند.
در بین سامانه های مشابهت یاب بومی نیز از جمله همانندجو، همتاجو، همیاب و همسانا، سامانۀ مشابهیاب سمیم نور نخستین سامانۀ مشابهیابی متون به زبان فارسی است که در قالب پروژههای مبتنی بر دادهکاوی در مرکز تحقیقات کامپیوتری نور طراحی و گسترش یافته است.
راهنمای کاربری
در خصوص راهنمای کاربری سمیم نور، این سامانه به طور رسمی از سال 1393 رونمایی شده و آمادۀ خدمترسانی به جامعۀ علمی کشور است.